Στοματική υγεία των παιδιών

Γράφει η
Τίνα Ροϊνιώτη DDS, M.Dent.Sci., PhD
Παιδοδοντίατρος, Συνεργάτης Παίδων ΜΗΤΕΡΑ

Η παρακολούθηση της ψυχοκινητικής εξέλιξης και γενικά της ανάπτυξης του παιδιού στο χρόνο θα πρέπει οπωσδήποτε να περιλαμβάνει και τον έλεγχο της στοματικής του υγείας που πολλές φορές είναι γεγονός ότι παραμελείται.

Η στοματική υγεία είναι κριτικής σημασίας για τη διατήρηση της γενικότερης υγείας του παιδιού. Τα πρώτα χρόνια τη φροντίδα της στοματικής υγείας σε καθημερινό επίπεδο αναλαμβάνουν οι γονείς του παιδιού και μεγαλώνοντας τα ίδια τα παιδιά.

Τα παιδικά δόντια δεν αλλάζουν όλα στα 5-6 χρόνια. Το παιδί έχει νεογιλά δόντια μέχρι το τέλος του δημοτικού σχολείου.Τα χρειάζεται για να τρώει και να αρθρώνει σωστά τουλάχιστον για 10-13 χρόνια. Κρίνεται απαραίτητη μια πρώτη επίσκεψη του παιδιού στον παιδοδοντίατρο, όταν έχει στο στόμα του 16-20 δοντάκια, μεταξύ 2 ½ -3 ½  χρονών. Στην επίσκεψη αυτή, οι γονείς εκπαιδεύονται στο σωστό τρόπο βουρτσίσματος των δοντιών, ενημερώνονται για τις διατροφικές συνήθειες που πιθανώς να επιβαρύνουν την υγεία των δοντιών, όπως και για το τί πρέπει να προσέξουν σε περίπτωση που το παιδί ακολουθεί κάποια φαρμακευτική αγωγή ή έχει κάποιο υποκείμενο νόσημα.

Βούρτσισμα – Βούρτσισμα – Βούρτσισμα

Κανένας μας δεν έχει το ‘μαγικό ραβδάκι’ να εξασφαλίσει απρόσκοπτη στοματική υγεία χωρίς να βουρτσίζονται τα δόντια και να καθαρίζονται τα ούλα επί καθημερινής βάσης. Δικαιολογίες γονιών του τύπου “δεν κάθεται να του τα βουρτσίσω, γίνεται μάχη” δεν ευσταθούν γιατί πως “κάθονται” τα ίδια παιδιά και τα χτενίζουν, τους κόβουν τα νύχια ή τους βάζουν ορό στην μύτη όταν είναι μπουκωμένα;

Από την στιγμή που το βρέφος έχει τα πρώτα του δοντάκια (6-8 μηνών), οι γονείς θα πρέπει με μια γάζα ή βρεφική οδοντόβουρτσα να τα καθαρίζουν μια φορά την μέρα. Ιδανικά, αυτό θα πρέπει να γίνεται αφού το παιδί πιει το γάλα, πριν τον βραδινό ύπνο, χωρίς όμως να συνεχίζει να πίνει γάλα στη διάρκεια του ύπνου (σύνδρομο του μπιμπερό – βρεφικός πολυτερηδονισμός). Ακόμα και στην περίπτωση που ξυπνήσει και ζητήσει γάλα, καλό θα ήταν να πιει λίγο νερό μετά. Τα θηλάζοντα βρέφη, από την στιγμή που έχουν δοντάκια, θα πρέπει να αποφεύγεται να κοιμούνται όλο το βράδυ πάνω στο στήθος, το μητρικό γάλα δεν προστατεύει από την τερηδόνα.

Στα παιδιά που είναι άρρωστα ή νοσηλεύονται, θα πρέπει οι γονείς να επιμελούνται της στοματικής τους φροντίδας, βουρτσίζοντάς τους τα δόντια, όσα υπάρχουν, έστω και χωρίς οδοντόκρεμα, απλώς βρέχοντας την οδοντόβουρτσα σε νερό και περνώντας περιοδικά τα ούλα και την γλώσσα, με μια γάζα εμποτισμένη σε χαμομήλι με σόδα.

Πρόληψη – Πρόληψη – Πρόληψη

Επειδή ως γνωστό το “προλαμβάνειν καλύτερο του θεραπεύειν”, και οι γονείς δεν κατέχουν το γονεϊκό εγχειρίδιο που περιέχει και οδοντιατρικές γνώσεις, σκόπιμο θα ήταν να τηρείται ο εξαμηνιαίος οδοντιατρικός έλεγχος από παιδοδοντίατρο. Δεν αποτελεί πολυτέλεια του να απευθυνόμαστε στον εξειδικευμένο οδοντίατρο. Οι γνώσεις του, λόγω ακριβώς αυτής του της εξειδίκευσης, μας εξασφαλίζουν το ότι τα παιδιά γίνονται αυριανοί ενήλικες χωρίς οδοντιατρικά προβλήματα. Υπάρχουν πλέον στην “φαρέτρα της πρόληψης” τόσα όπλα που οι σημερινές γενιές των παιδιών μας δεν γνωρίζουν σχεδόν ποτέ τον οδοντικό πόνο! Ο εξαμηνιαίος λοιπόν οδοντιατρικός έλεγχος, περιλαμβάνει επαγγελματικό καθαρισμό των δοντιών, γιατί και τα παιδικά δόντια “πιάνουν” πέτρα, εξειδικευμένη φροντίδα των ούλων, γιατί και στα παιδιά εμφανίζεται ουλίτιδα, τοπική εφαρμογή φθορίου (φθορίωση, για την επαναδόμηση των μικροφθορών του σμάλτου των παιδικών δοντιών) με σκεύασμα και τρόπο αναλόγως της ηλικίας του παιδιού, καθώς και εξατομικευμένες οδηγίες για πρόσθετη φροντίδα του παιδικού στόματος στο σπίτι (πχ. σύσταση για στοματικό διάλυμα, εφαρμογή μεσοδόντιου καθαρισμού επιπροσθέτως της οδοντόβουρτσας κλπ). Στα παραπάνω γίνεται κατανοητή η απόλυτη ανάγκη εξειδικευμένης οδοντιατρικής φροντίδας σε παιδιά που ακολουθούν χρόνια φαρμακευτική αγωγή ή παρουσιάζουν κάποιο γενικό πρόβλημα υγείας, που χρήζει επιπλέον προληπτικής αντιμετώπισης. Επιπροσθέτως, στα σημαντικά μέτρα πρόληψης ενάντια στην τερηδόνα, ανήκουν οι προληπτικές επικαλύψεις οπών και σχισμών (sealants), που εφαρμόζονται εφ’ άπαξ, στο οδοντιατρείο, στα πίσω δόντια του παιδιού, στους τραπεζίτες-γομφιούς.

Παράλληλα, ο παιδοδοντίατρος στους τακτικούς ελέγχους που προαναφέρονται, θα εντοπίσει τυχόν συγκλεισιακά –λειτουργικά – προβλήματα στα δόντια και στις γνάθους και θα συστήσει την έγκαιρη αντιμετώπισή –διόρθωσή τους, έτσι ώστε ο αυριανός ενήλικας-σημερινό παιδί, να έχει ένα λειτουργικό στοματογναθικό σύστημα, με όμορφο χαμόγελο, χωρίς πόνο!