Απεικονιστικός έλεγχος: Οι ιδιαιτερότητες για τα παιδιά
Γράφει η
Δρ. Γεωργία Παπαϊωάννου
Παιδοακτινολόγος, Διευθύντρια Τμήματος Παιδιατρικής Ακτινολογίας ΜΗΤΕΡΑ
Το σύνολο των εξετάσεων που απεικονίζουν τα διαφορετικά συστήματα σε νεογνά, βρέφη και παιδιά καλύπτει μια ξεχωριστή ειδικότητα, η παιδιατρική ακτινολογία. Στόχος είναι η έγκαιρη διάγνωση που βοηθά στην έγκαιρη και κατάλληλη αντιμετώπιση.
Τι είναι η παιδιατρική ακτινολογία;
Η παιδιατρική ακτινολογία είναι η υπο-ειδικότητα της ακτινολογίας που μελετά μέσα από διαφορετικές τεχνικές (απλές ακτινογραφίες, ειδικές ακτινολογικές εξετάσεις (υποκλισμός, ανιούσα κυστεοουρηθρογραφία, κ.λπ.), υπερηχογραφήματα, αξονικές και μαγνητικές τομογραφίες) τα νεογνά, βρέφη και παιδιά. Έχει πλέον προστεθεί η μαγνητική τομογραφία εμβρύων, που συμπληρώνει το υπερηχογράφημα κύησης και πραγματοποιείται την 23η και την 32η εβδομάδα κύησης.
Είναι όλες οι μέθοδοι απεικόνισης ασφαλείς για τα παιδιά;
Κάποιες μέθοδοι απεικόνισης έχουν ακτινοβολία (ακτίνες Χ), η οποία είναι επιβλαβής στους αναπτυσσόμενους ιστούς. Όταν είναι απαραίτητο να γίνει σε παιδί μια τέτοια εξέταση, είναι σημαντικό να πραγματοποιηθεί σε τμήμα εξοικειωμένο με την απεικόνιση των παιδιών, όπως του ΜΗΤΕΡΑ, ώστε να χρησιμοποιηθούν τα σωστά μηχανήματα και τα κατάλληλα πρωτόκολλα. Έτσι το παιδί επιβαρύνεται με τη λιγότερη δυνατή ακτινοβολία.
Οι μέθοδοι απεικόνισης που δεν έχουν καθόλου ακτινοβολία είναι το υπερηχογράφημα και η μαγνητική τομογραφία.
Ποιες είναι οι πιο συχνές απεικονιστικές εξετάσεις που κάνει ένα παιδί;
Η συχνότερη, ευκολότερη και πιο ακίνδυνη απεικονιστική εξέταση είναι το υπερηχογράφημα που γίνεται πρακτικά σε όλα τα σημεία του σώματος.
Ακολουθούν οι απλές ακτινογραφίες, θώρακα (σε βήχα, πυρετό ή ακροαστικά) και οστών (σε κακώσεις), που με τα σωστά παιδιατρικά πρωτόκολλα έχουν μικρό ποσό ακτινοβολίας. Πραγματοποιούνται όταν υπάρχει ένδειξη από τον παιδίατρο.
Τα τελευταία χρόνια έχει κερδίσει σημαντικό έδαφος στην απεικόνιση των παιδιών κάθε ηλικίας η μαγνητική τομογραφία, η οποία χωρίς ακτινοβολία παρέχει σημαντικές πληροφορίες.
Πώς συνεργάζεται ένα μικρό παιδί για να υποβληθεί σε απεικονιστικές εξετάσεις;
Όταν το παιδί πρέπει να υποβληθεί σε απεικονιστικές εξετάσεις, είναι ουσιώδες να αντιμετωπίζεται σε τμήματα εξοικειωμένα με το χειρισμό μωρών και μικρών παιδιών. Η προσέγγιση ξεκινά από το χώρο αναμονής, που πρέπει να είναι φιλικός προς τα παιδιά και τους συχνά αγχωμένους γονείς. Στο ΜΗΤΕΡΑ δίνουμε μεγάλη σημασία στη δημιουργία ευχάριστου και φιλικού περιβάλλοντος: υπάρχουν παιχνίδια για παιδιά διαφορετικών ηλικιών, τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Οι γονείς είναι ευπρόσδεκτοι στους χώρους των εξετάσεων για να αισθάνεται το παιδί ασφαλές.
Ειδικά για τα παιδιά που υποβάλλονται σε μαγνητική τομογραφία διαθέτουμε παιχνίδι – εξομοιωτή του τομογράφου, όπου, πριν μπουν για εξέταση, «εξετάζουν» μόνα τους κάποιες ειδικές κούκλες και παρακολουθούν σε οθόνη τις ιστορίες τους. Έτσι καταλαβαίνουν πώς θα γίνει η εξέταση, πώς ο γιατρός θα πάρει τις «φωτογραφίες» και ηρεμούν.
Στα πολύ μικρά παιδιά, οι τομογραφίες γίνονται με καταστολή από παιδοαναισθησιολόγο, που παρίσταται σε όλη τη διάρκεια της εξέτασης.