Η Παιδιατρική Ακτινολογία στην Παιδιατρική Ογκολογία
Γράφει η
Γεωργία Παπαϊωάννου,
Ακτινοδιαγνώστης, Διευθύντρια Τμήματος Παιδιατρικής Ακτινολογίας ΜΗΤΕΡΑ
Ο παιδιατρικός πληθυσμός παρουσιάζει πολλές ιδιαιτερότητες στη φυσιολογία και την παθολογία καθώς τα παιδιά δεν είναι μικρού μεγέθους ενήλικες. Έτσι, η απεικόνιση στην Παιδιατρική Ογκολογία συνδυάζεται με πολλές προκλήσεις: Η μεγαλύτερη δυσκολία στην απεικόνιση των μικρών ασθενών είναι να εξασφαλίσει ο παιδοακτινολόγος τη συνεργασία τους και να καταφέρει να ξεπεράσει τη δικαιολογημένη δυσπιστία και αγωνία, τόσο στους μικρούς ασθενείς όσο και στους γονείς. Η απεικόνιση των παιδιών τεχνικά είναι απαιτητική αφού χρειάζονται εξετάσεις υψηλής ποιότητας, χωρίς τεχνητά σφάλματα από κίνηση και μειωμένη συνεργασία, ενώ συχνά τα όργανα που απεικονίζουμε είναι μικρά σε μέγεθος. Αυτά τα εμπόδια ξεπερνιούνται με χορήγηση καταστολής στα μικρά παιδιά και την εφαρμογή μοντέρνων και γρήγορων τεχνικών. Οι παιδοακτινολόγοι πρέπει να είναι ενήμεροι για τους κινδύνους της ιοντίζουσας ακτινοβολίας, που είναι μεγαλύτεροι στο παιδί που αναπτύσσεται και να προσπαθούν να προτείνουν τρόπους απεικόνισης που δεν έχουν ακτινοβολία (υπέρηχους, μαγνητική τομογραφία). Όταν δε είναι αναγκαίο να χρησιμοποιηθεί κάποια μέθοδος με ακτινοβολία (ακτινογραφία, αξονική τομογραφία), προσαρμόζουν τα πρωτόκολλα στο «μέγεθος» του παιδιού που εξετάζουν, ώστε να επιβαρυνθεί με τη λιγότερη δυνατή ακτινοβολία.
Ο παιδιατρικός καρκίνος παρουσιάζει πολλαπλές διαφορές σε σχέση με τον καρκίνο των ενηλίκων στην ιστολογία, βιολογία, επιδημιολογία, την κλινική παρουσίαση, ανταπόκριση στη θεραπεία αλλά και στην πρόγνωση.
Η μεγαλύτερη πρόκληση στην απεικόνιση στην Παιδιατρική Ογκολογία είναι η εφαρμογή της πιο κατάλληλης απεικονιστικής μεθόδου με τη λιγότερη ακτινοβολία, στόχος ουσιαστικός καθώς τα παιδιά που ξεπερνούν τη νόσο τους και επιβιώνουν, γίνονται ολοένα και περισσότερα. Στα παιδιά η μείωση της επιβάρυνσης σε ακτινοβολία είναι ύψιστης σημασίας, καθώς οι ιστοί τους είναι ταχέως αναπτυσσόμενοι και μέχρι και 10 φορές πιο ευαίσθητοι στις βλαβερές επιπτώσεις της ακτινοβολίας.
Η τεχνολογική πρόοδος στην παιδιατρική ακτινολογία, στην οποία περιλαμβάνεται και η πρόοδος στη Μαγνητική Τομογραφία, έχει επιτρέψει την ακριβέστερη εκτίμηση του παιδιατρικού καρκίνου τόσο στην αρχική διάγνωση και σταδιοποίηση, όσο και στην παρακολούθηση και την εκτίμηση της ανταπόκρισης στην αγωγή. Έχει σημασία όσοι ασχολούνται με παιδιά να κατέχουν τις βασικές διαφορές που τα χαρακτηρίζουν σε σχέση με τους ενήλικες και να εστιάζουν στην ασφάλεια της μακροχρόνιας παρακολούθησης, αποφεύγοντας, όταν είναι δυνατό, την ιοντίζουσα ακτινοβολία.