Γυναικολογικό υπερηχογράφημα: Μια πολύτιμη εξέταση

Το υπερηχογράφημα, με την εμφάνισή του, έδωσε πολύτιμες λύσεις στα χέρια των γιατρών, καθώς οδήγησε σε ακριβέσaτερες διαγνώσεις, με το ανάλογο όφελος για την υγεία των ασθενών. Γιατί, όμως, σήμερα θεωρείται ακρογωνιαίος λίθος στην κλινική εξέταση και γιατί ειδικά στη γυναικολογία;

Γράφει ο
Γρηγόριος Δερδελής
Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Εξειδικευμένος στους Γυναικολογικούς Υπερήχους, Επιστημονικός Υπεύθυνος του Τμήματος Γυναικολογικών Υπερήχων ΜΗΤΕΡΑ

Το υπερηχογράφημα αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1980 και είναι ο ακρογωνιαίος λίθος για την εξέταση των γυναικών. Η γυναικολογική εξέταση τους προηγούμενους αιώνες γινόταν με τα χέρια του εξεταστή. Με την πάροδο των ετών η τεχνολογία φαίνεται να απλοποιεί την εξέταση.

Στην αρχή υπήρχαν τα διακοιλιακά υπερηχογραφήματα. Οι γυναίκες καλούνταν να καταναλώσουν μεγάλη ποσότητα νερού, να γεμίσει η ουροδόχος κύστη τους, ώστε να δημιουργηθεί ένα «παράθυρο» και ο ήχος των υπερήχων να φτάσει βαθύτερα στην κοιλιά. Αργότερα, όμως, δημιουργήθηκαν οι διακολπικοί ηχοβολείς, με τη βοήθεια των οποίων η εξέταση των γεννητικών οργάνων έγινε πιο εύκολη και πιο αξιόπιστη.

Η εικόνα βελτιώθηκε σημαντικά και ό,τι ήταν στο παρελθόν ψηλαφητό, σήμερα είναι και ευκρινές. Παθολογικές ή μη ανωμαλίες, ακόμα και λίγων χιλιοστών, μπορούν να απεικονιστούν, αλλά και να μετρηθούν. Αυτό δίνει μεγάλο πλεονέκτημα στη διάγνωση, στον σχεδιασμό θεραπείας και στην παρακολούθηση μετά τη θεραπεία.

Το μεγάλο πλεονέκτημα
Οι γυναικολογικοί υπέρηχοι μας έχουν χαρίσει και ακόμα ένα πλεονέκτημα που δεν είχαμε παλαιότερα. Έχουμε τη δυνατότητα να παρατηρούμε ένα πρόβλημα – παθολογία και να βλέπουμε αν υπάρχει διαφοροποίηση με την πάροδο του χρόνου, έτσι ώστε να αποφασίσουμε αν χρειάζεται φαρμακευτική ή χειρουργική παρέμβαση. Είναι αλήθεια ότι οι γυναικολογικές χειρουργικές επεμβάσεις μειώνονται συνεχώς για τον παραπάνω λόγο. Η νέα τάση οδηγεί στην ελάχιστη επεμβατική χειρουργική, όπου αντιμετωπίζεται μόνο το συγκεκριμένο πρόβλημα, στοχευμένα και με το μικρότερο δυνατό κόστος για την υγεία της ασθενούς.

Το γυναικολογικό υπερηχογράφημα έχει γίνει πλέον και το καλύτερο εργαλείο στα χέρια κάθε γυναικολόγου. Μπορεί να γίνει στα περισσότερα ιατρεία και σε κάθε νοσοκομείο. Είναι μια δυναμική εξέταση της ασθενούς, στην οποία και οι δύο συμμετέχουν και ο ένας αντλεί πληροφορίες από τον άλλον. Η ασθενής συνήθως τοποθετείται σε εξεταστικό κρεβάτι, παρακολουθεί στην οθόνη την εξέταση, που συνήθως διαρκεί λίγα λεπτά, και έχει τη δυνατότητα να κάνει ερωτήσεις. Σε αντίθεση με άλλες διαγνωστικές εξετάσεις που απαιτούν εξειδικευμένα εργαλεία, ειδική προετοιμασία και χρόνο για να γίνει η επεξεργασία των στοιχείων και να προκύψει το τελικό αποτέλεσμα, το υπερηχογράφημα είναι άμεσο και δίνει λύση μέσα σε λίγα λεπτά. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε και το γεγονός ότι έχει υπερσκελίσει όλο και περισσότερο τις υπόλοιπες διαγνωστικές μεθόδους και πλέον θεωρείται η ενδεδειγμένη μέθοδος διάγνωσης.

Οι νέες τεχνικές
Οι καινούργιες τεχνικές, όπως η τριδιάστατη υπερηχογραφία, το Doppler, η υδροσονογραφία, η υστερο-σαλπιγγογραφία και το διεγχειρητικό υπερηχογράφημα, προσθέτουν ακόμα περισσότερες δυνατότητες στη φαρέτρα του γυναικολόγου. Οι παραπάνω εξειδικευμένες εξετάσεις έχουν τη δυνατότητα να μας δώσουν πληροφορίες που παλαιότερα μπορούσαμε να τις αντλήσουμε μόνο με χειρουργική επέμβαση ή εξέταση υπό νάρκωση, με ό,τι συνεπάγονται αυτά για την υγεία των γυναικών.
Ένα σύγχρονο μηχάνημα υπερήχων μπορεί πλέον να βοηθήσει στη διάγνωση σχεδόν όλων των γυναικολογικών προβλημάτων που αποδίδονται σε ανατομικά ή μη αίτια. Πολλές φορές η εικόνα του υπερηχογραφήματος μπορεί να μην είναι εύκολη στην ανάγνωση, γι’ αυτό, όμως, υπάρχουν πλέον εξειδικευμένοι ιατροί που μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στις ασθενείς, αλλά και στους συναδέλφους που θέλουν μια δεύτερη γνώμη.

Το γυναικολογικό υπερηχογράφημα, είτε χρησιμοποιείται για τη διάγνωση είτε για πρόληψη, δίνει πλέον στις γυναίκες να απολαμβάνουν καλύτερη ποιότητα ζωής με λιγότερα προβλήματα και φόβο.

Φεβρουάριος 2018