Δυναμική ηχωκαρδιογραφία με χρήση παράγοντα ηχοαντίθεσης

Η διάγνωση της στεφανιαίας νόσου, αλλά και η παρακολούθηση όσων ήδη πάσχουν από αυτήν είναι καθοριστική για τους ασθενείς. Ένα σύγχρονο διαγνωστικό εργαλείο, η δυναμική ηχωκαρδιογραφία με χρήση παράγοντα ηχοαντίθεσης, προσφέρει νέες και αυξημένες δυνατότητες στην προσπάθεια αυτή. Ποιες είναι αυτές και πώς επωφελούνται οι πάσχοντες;

Γράφει ο
Αργύριος Γ. Κρομμύδας
Καρδιολόγος, Προϊστάμενος Τμήματος Καρδιολογικών Υπερήχων ΜΗΤΕΡΑ

Μια εξαιρετικά χρήσιμη μέθοδος για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου, αλλά και για την παρακολούθηση όσων ήδη πάσχουν από αυτήν, όπως ασθενείς με bypass, αγγειοπλαστική ή με έμφραγμα του μυοκαρδίου, είναι η δυναμική ηχωκαρδιογραφία με χρήση παράγοντα ηχοαντίθεσης (Contrast Enhanced Stress Echo). Πρόκειται για ένα διαγνωστικό εργαλείο της σύγχρονης καρδιολογίας που χρησιμοποιείται ευρέως στο εξωτερικό και πλέον κερδίζει έδαφος και στην Ελλάδα.

Η αξία του έγκειται και στο γεγονός ότι μπορεί να καθορίσει και την πρόγνωση των ασθενών, δηλαδή την πιθανότητα να συμβεί ένα καρδιακό επεισόδιο τα επόμενα χρόνια. Κατά συνέπεια αποτελεί ένα ανεκτίμητο διαγνωστικό μέσο κατά τη λήψη σημαντικών αποφάσεων. Η δυναμική ηχωκαρδιογραφία πραγματοποιείται χωρίς τη χρήση ακτινοβολίας ή ραδιενεργών φαρμάκων, είναι ασφαλής, ανώδυνη, οικονομικά προσιτή, ενώ ο ασθενής ενημερώνεται άμεσα για το αποτέλεσμα.

Τι ελέγχει;

Κατά τη διάρκεια της ηρεμίας ακόμα και ασθενείς με σημαντικές στενώσεις στις στεφανιαίες αρτηρίες δεν εμφανίζουν πάντα πόνο στο στήθος, ενώ και το ηλεκτροκαρδιογράφημά τους είναι συχνά φυσιολογικό. Η δυναμική ηχωκαρδιογραφία βασίζεται στο γεγονός πως, κατά τη διάρκεια του στρες, αυξάνονται οι απαιτήσεις της καρδιάς σε οξυγόνο. Όταν, λοιπόν, υπάρχουν
σοβαρές στενώσεις σε μία ή περισσότερες στεφανιαίες αρτηρίες, η καρδιά αδυνατεί να ανταποκριθεί σωστά και εμφανίζονται διαταραχές κατά την κίνησή της, οι οποίες ανιχνεύονται με τον υπερηχοκαρδιογράφο.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι διαταραχές αυτές στην κινητικότητα προκαλούνται χρονικά πιο νωρίς απ’ ό,τι οι ηλεκτροκαρδιογραφικές αλλοιώσεις και ο στηθαγχικός πόνος. Όσο μεγαλύτερη είναι η στένωση ή οι στενώσεις τόσο μεγαλύτερες, αλλά και πιο πρώιμες θα είναι και οι μεταβολές στην κινητικότητα των τοιχωμάτων της καρδιάς. Κατά συνέπεια, η διάγνωση της στεφανιαίας νόσου μπορεί να γίνει σε πρώιμο στάδιο (εγκαίρως), με ασφάλεια και αξιοπιστία.

Η τεχνική

Η τεχνική βασίζεται στη λήψη ψηφιακών εικόνων της καρδιάς σε πραγματικό χρόνο, με παρακολούθηση του ηλεκτροκαρδιογραφήματος και της αρτηριακής πίεσης. Η χορήγηση παράγοντα ηχοαντίθεσης βελτιώνει σημαντικά τη διαγνωστική ακρίβεια της μεθόδου, κάνοντας δυνατή τη διάγνωση ακόμα και σε ασθενείς με δύσκολο «ακουστικό παράθυρο», όπως οι παχύσαρκοι και οι ασθενείς με σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα. Το συγκεκριμένο φάρμακο μπορεί να χορηγηθεί με ασφάλεια ακόμα και σε ασθενείς με προβλήματα νεφρικής ή ηπατικής λειτουργίας, ενώ δεν έχει καμία σχέση με τα σκιαστικά διαλύματα που χρησιμοποιούνται σε άλλου είδους εξετάσεις.

Αρχικά λαμβάνονται εικόνες σε ηρεμία και στη συνέχεια ξεκινά η χορήγηση της δοβουταμίνης, μιας φαρμακευτικής ουσίας που αυξάνει σταδιακά τους χτύπους και τη συσταλτικότητα της καρδιάς, όπως γίνεται κατά τη διάρκεια της φυσικής άσκησης.
Καθώς οι παλμοί της καρδιάς ανεβαίνουν, λαμβάνονται διαδοχικά εικόνες σε κάθε στάδιο μέχρι την επίτευξη της καρδιακής συχνότητας στόχου ή εφόσον ο γιατρός αποφασίσει τη διακοπή της δοκιμασίας. Η διάρκειά της είναι περίπου μισή ώρα και ο ασθενής παραμένει στο χώρο του νοσοκομείου για περίπου 20-30 λεπτά, χρόνος στον οποίο το φάρμακο μεταβολίζεται πλήρως από τον οργανισμό του.

Σε ποιους ασθενείς;

Κατάλληλοι ασθενείς για την εξέταση αυτή είναι κυρίως όσοι έχουν ενδιάμεση πιθανότητα για εκδήλωση στεφανιαίας νόσου, όπως για παράδειγμα διαβητικοί, υπερτασικοί ή ασθενείς με κληρονομικό ιστορικό στεφανιαίας νόσου, καπνιστές ή όσοι έχουν υψηλή χοληστερόλη. Επίσης, η δυναμική ηχωκαρδιογραφία είναι χρήσιμη σε ασθενείς που έχουν ύποπτα συμπτώματα ή ενοχλήματα στο στήθος και χρειάζεται να διερευνηθεί η αιτιολογία τους.

Επιπλέον, εφαρμόζεται στο πλαίσιο προεγχειρητικού ελέγχου σε ασθενείς που αδυνατούν να ασκηθούν και έχουν σημαντική πιθανότητα να πάσχουν από στεφανιαία νόσο. Σε κάθε περίπτωση ο καρδιολόγος θα αξιολογήσει όλες τις παραμέτρους και θα συστήσει την εξέταση αυτή.

Δεκέμβριος, 2016