Αποβολές: αίτια, σημάδια και αντιμετώπιση

Γράφει η
Παναγιώτα Βαρνάβα
Μαιευτήρας – Γυναικολόγος
Επιμελήτρια Α’ Κλινικής Μαστού ΜΗΤΕΡΑ

Η αποβολή ή η αυτόματη έκτρωση είναι μια δυσάρεστη και τραυματική εμπειρία που δυστυχώς βιώνει 1 στις 4 γυναίκες. Αποτελεί μία από τις καθημερινές αγωνίες της εγκύου, ειδικότερα το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης που είναι και πιο συχνές.

Ως “Αποβολή ή αυτόματη έκτρωση” επιστημονικώς ορίζεται η απώλεια της εγκυμοσύνης τις πρώτες 24 εβδομάδες κυήσεως. Είναι πιο συχνή τις πρώτες 6 εβδομάδες κυήσεως και καλύπτει το 12-15% των διαγνωσθέντων κυήσεων. Σ’ αυτές δεν περιλαμβάνονται οι κυήσεις που χάνονται πριν από θετικό τεστ εγκυμοσύνης και η περίοδος έρχεται κανονικά.

Αίτια
Τα αίτια, παρά την πρόοδο της Ιατρικής, δεν είναι πλήρως κατανοητά. Συνήθως όμως οφείλονται σε:

• Χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμβρύου
  Ευθύνονται για το 60-80% των αποβολών και αποτελούν τυχαίο γεγονός. Συχνότερα το ωάριο ή το σπερματοζωάριο δεν έχουν το σωστό αριθμό χρωμοσωμάτων κι επομένως το έμβρυο δεν είναι βιώσιμο, οπότε η φύση προνοεί και το απορρίπτει.
• Ηλικία
  Σε προχωρημένη ηλικία ο κίνδυνος να υπάρχει ένα έμβρυο με χρωμοσωμική ανωμαλία είναι μεγαλύτερος.
• Ορμονικές ή Ανοσολογικές Διαταραχές
  Αποβολή μπορεί να προκαλέσουν, ο υπέρ ή υπό-θυρεοειδισμός, το αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο, ο αρρύθμιστος Σακχαρώδης Διαβήτης, και η ανεπάρκεια προγεστερόνης.
• Θρομβοφιλία
  Η δυσλειτουργία στη πήξη του αίματος μπορεί να οδηγήσει σε επαναλαμβανόμενες αποβολές.
• Ανατομικές ανωμαλίες μήτρας
  Συγγενείς ανωμαλίες μήτρας, ινομύωματα μήτρας, μπορεί να προκαλέσουν αποβολή συχνότερα λόγω μικρού όγκου μήτρας ή κακής αιμάτωσης.
• Γυναικολογικές λοιμώξεις
  Στην αρχή της κύησης λοιμώξεις από τοξόπλασμα, ερυθρά, έρπητας, λιστέρια, χλαμύδια, ενοχοποιούνται για αποβολή.
• Λήψη φαρμάκων ή ουσιών, αλκοόλ, κάπνισμα
  Έχουν επίπτωση στην ανάπτυξη του εμβρύου και ενδεχομένως να οδηγήσουν σε αποβολή ή λιποβαρές έμβρυο.

Συμπτώματα

Τα πρώτα σημάδια μίας αποβολής είναι:

• Μεγάλη αύξηση των κολπικών εκκρίσεων ή αιμορραγία. Μία στις τέσσερις γυναίκες έχουν αιμορραγία στο πρώτο τρίμηνο της κύησης, αλλά από αυτές τις κυήσεις μόνο το 50% αποβάλλεται, ενώ οι υπόλοιπες συνεχίζουν φυσιολογικά.
• Κοιλιακό άλγος σαν περιόδου ή κράμπα που αντανακλά χαμηλά στη μέση ή πίσω.
• Ο συνδυασμός αιμορραγίας και πόνου αυξάνουν τη πιθανότητα, όπως επίσης η έξοδος ιστών από το κόλπο ή η υποχώρηση των συμπτωμάτων της εγκυμοσύνης.

Μόλις μία εγκυμονούσα δει κάποιο σύμπτωμα όπως αίμα ή έχει πόνο, καλό θα είναι να επικοινωνήσει αμέσως με το ιατρό της και να γίνει διαφορική διάγνωση από έκτοπη κύηση.

Αντιμετώπιση

Αρχικά πραγματοποιείται προσεκτική εξέταση για να διαπιστωθεί η προέλευση του αίματος. Ακολουθεί υπερηχογράφημα όπου ανευρίσκεται η θετική ή όχι καρδιακή λειτουργία, η θέση του κυήματος και η πρόσφυση του πλακούντα. Η εξέλιξη της κυήσεως ελέγχεται βιοχημικά με μέτρηση της β-χοριακής.
Η εγκυμονούσα θα πρέπει να παραμείνει στο κρεβάτι, να αποφύγει την έντονη δραστηριότητα και τις σεξουαλικές επαφές και ανάλογα με τα αίτια χορηγείται θεραπεία.

Σε περίπτωση του ατυχούς συμβάματος της αποβολής γίνεται έλεγχος της μήτρας και καθαρισμός με απόξεση. Συνήθως υπάρχει κολπική αιμόρροια για μία εβδομάδα, ενώ προσπάθεια για νέα εγκυμοσύνη μπορεί να γίνει άμεσα.

Σίγουρα μία αποβολή αποτελεί για τη γυναίκα ένα μεγάλο ψυχικό και συναισθηματικό τραύμα. Νιώθει ότι απέτυχε και ενοχοποιεί συχνά τον εαυτό της. Γι΄ αυτό είναι σημαντικό το περιβάλλον της να την στηρίξει όπως και ο ιατρός της να την παρηγορήσει και να της εξηγήσει ότι είναι ένα γεγονός που δεν σημαίνει ότι θα επαναληφθεί ή θα επηρεάσει τη γονιμότητά της.