ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ – Υπάρχουν ιδιαιτερότητες;

Γράφει η
Γεωργία Παπαϊωάννου
Παιδοακτινολόγος
Διευθύντρια Τμήματος Παιδιατρικής Ακτινολογίας ΜΗΤΕΡΑ

Η παιδιατρική ακτινολογία αποτελεί υποειδικότητα της ακτινολογίας που περιλαμβάνει απεικονιστικές εξετάσεις διαφορετικών συστημάτων σε νεογνά, βρέφη και παιδιά.

Στόχος της παιδιατρικής ακτινολογίας είναι η έγκαιρη και αξιόπιστη διάγνωση παιδιατρικών παθήσεων που βοηθά στην κατάλληλη αντιμετώπιση των μικρών ασθενών.

Τι είναι η παιδιατρική ακτινολογία;
Η παιδιατρική ακτινολογία είναι η υποειδικότητα της ακτινολογίας που μελετά με διαφορετικές μεθόδους τον παιδιατρικό πληθυσμό από τη νεογνική μέχρι την εφηβική ηλικία. Στις ακτινολογικές μεθόδους περιλαμβάνονται οι απλές ακτινογραφίες, οι ειδικές ακτινολογικές εξετάσεις που γίνονται με χρήση ειδικών φαρμάκων «των σκιαγραφικών» (όπως η ανιούσα κυστεοουρηθρογραφία, ο υποκλισμός, η μελέτη του ανώτερου πεπτικού, η μελέτη κατάποσης, η μελέτη τραχειο-οισοφαγικού συριγγίου), τα υπερηχογραφήματα, οι αξονικές και μαγνητικές τομογραφίες. Τα τελευταία χρόνια, στο πεδίο της παιδιατρικής ακτινολογίας, έχει προστεθεί η μαγνητική τομογραφία εμβρύων, για τη λεπτομερέστερη μελέτη εμβρύων με παθολογικά ευρήματα από το υπερηχογράφημα κύησης.

Είναι όλες οι μέθοδοι απεικόνισης ασφαλείς για τα παιδιά;
Κάποιες μέθοδοι απεικόνισης έχουν ακτινοβολία (ακτίνες Χ), η οποία είναι επιβλαβής στους αναπτυσσόμενους ιστούς, εφόσον δεν χρησιμοποιηθεί για τις σωστές ενδείξεις ή με το σωστό τρόπο και δοσολογία. Όταν είναι απαραίτητο να γίνει σε παιδί μια τέτοια εξέταση, είναι σημαντικό να πραγματοποιηθεί σε τμήμα εξοικειωμένο με την απεικόνιση των παιδιών, όπως το τμήμα Παιδιατρικής Ακτινολογίας του ΜΗΤΕΡΑ, ώστε να χρησιμοποιηθούν τα σωστά μηχανήματα και τα κατάλληλα πρωτόκολλα «παιδιατρικής δόσης». Έτσι το παιδί επιβαρύνεται με τη λιγότερη δυνατή ακτινοβολία προκειμένου να προκύψει η σωστή διάγνωση. Οι μέθοδοι απεικόνισης που δεν έχουν καθόλου ακτινοβολία είναι το υπερηχογράφημα και η μαγνητική τομογραφία.

Ποιες είναι οι πιο συχνές απεικονιστικές εξετάσεις που κάνει ένα παιδί;

Όλες οι απεικονιστικές εξετάσεις στα παιδιά πραγματοποιούνται όταν υπάρχει ένδειξη από τον παιδίατρο.

Η συχνότερη, ευκολότερη και πιο ακίνδυνη απεικονιστική εξέταση στην οποία μπορεί να υποβληθεί ένα παιδί είναι το υπερηχογράφημα που γίνεται πρακτικά σε όλα τα σημεία του σώματος.

Ακολουθούν οι απλές ακτινογραφίες, θώρακα (σε βήχα, πυρετό ή ακροαστικά ή κατάποση ξένου σώματος) και οστών (σε κακώσεις), που με τα σωστά παιδιατρικά πρωτόκολλα έχουν μικρή επιβάρυνση ακτινοβολίας.

Τα τελευταία χρόνια έχει κερδίσει σημαντικό έδαφος στην απεικόνιση των παιδιών κάθε ηλικίας και στα έμβρυα η μαγνητική τομογραφία, η οποία χωρίς καθόλου ακτινοβολία παρέχει σημαντικές πληροφορίες σε κλινικά ερωτήματα.

Πώς συνεργάζεται ένα μικρό παιδί για να υποβληθεί σε απεικονιστικές εξετάσεις;

Όταν το παιδί πρέπει να υποβληθεί σε απεικονιστικές εξετάσεις, είναι ουσιώδες να αντιμετωπίζεται σε τμήματα εξοικειωμένα με το χειρισμό μωρών και μικρών παιδιών. Η προσέγγιση ξεκινά από το χώρο αναμονής, που πρέπει να είναι φιλικός προς τα παιδιά και τους συχνά αγχωμένους γονείς. Στο ΜΗΤΕΡΑ δίνουμε μεγάλη σημασία στη δημιουργία ευχάριστου και φιλικού περιβάλλοντος: υπάρχουν παιχνίδια για παιδιά διαφορετικών ηλικιών, τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Οι γονείς είναι ευπρόσδεκτοι στους χώρους των ακτινολογικών εξετάσεων για να αισθάνεται το παιδί ασφαλές και να είναι ήρεμο.

Ειδικά για τα παιδιά που υποβάλλονται σε μαγνητική τομογραφία διαθέτουμε παιχνίδι – εξομοιωτή του τομογράφου, όπου, πριν μπουν για εξέταση, «εξετάζουν» μόνα τους κάποιες ειδικές κούκλες και παρακολουθούν σε οθόνη τις ιστορίες τους. Έτσι καταλαβαίνουν πώς θα γίνει η εξέταση, πώς ο γιατρός θα πάρει τις «φωτογραφίες» ηρεμούν και συνεργάζονται.

Στα πολύ μικρά παιδιά, οι τομογραφίες γίνονται με καταστολή από παιδοαναισθησιολόγο, που παρίσταται σε όλη τη διάρκεια της εξέτασης, εξασφαλίζει την ήρεμη διεξαγωγή της εξέτασης και την ομαλή αφύπνιση του παιδιού.