Υγιεινή των χεριών – Απαραίτητη προφύλαξη για όλους

 Η καμπάνια αυτή έχει και έναν ιδιαίτερο «στόχο»: να ευαισθητοποιήσει τους επαγγελματίες του χώρου της υγείας για την πολύτιμη αυτή συνήθεια.

Γράφει η
Μαρία Αντωνοπούλου
Προϊσταμένη Ελέγχου Λοιμώξεων ΜΗΤΕΡΑ

Η σωστή υγιεινή των χεριών είναι άμεση, εφικτή και αποτελεσματική πρακτική για την αποφυγή διασποράς των παθογόνων μικροοργανισμών και την πρόληψη των νοσοκομειακών λοιμώξεων. Η εφαρμογή της απαιτεί οργανωμένη στρατηγική, ώστε να γίνει συνείδηση σε κάθε επαγγελματία υγείας, με απώτερο στόχο τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Η 5η Μαΐου έχει οριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ) ως Παγκόσμια Ημέρα για τα καθαρά χέρια. Ο Π.Ο.Υ, με τη συμμετοχή πολλών κρατών, ανάμεσα στα οποία και η Ελλάδα, έχει ήδη ξεκινήσει εκστρατεία με τίτλο «Καθαρίστε τα χέρια σας – Σώστε ζωές» (Clean your hands – Save lives). Με αυτό τον τρόπο συμβάλλει στην προώθηση της υγιεινής των χεριών ανάμεσα σε επαγγελματίες υγείας, με στόχο τη μείωση των νοσοκομειακών λοιμώξεων, οι οποίες μπορεί να προσβάλουν όχι μόνο ασθενείς, αλλά επίσης νοσοκομειακό προσωπικό και επισκέπτες.

Σε ποιους αφορά

Η υγιεινή των χεριών δεν αφορά μόνο στο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, αλλά και στα άτομα που βρίσκονται στο νοσοκομειακό περιβάλλον, όπως ασθενείς και επισκέπτες, οι οποίοι παίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη των νοσοκομειακών λοιμώξεων με τη διασφάλιση της υγιεινής των χεριών.

Το προσωπικό του νοσοκομείου είναι απαραίτητο να τηρεί την υγιεινή των χεριών στις ακόλουθες περιπτώσεις:

1. Πριν από την επαφή με τον ασθενή.
2. Πριν από κάθε καθαρό ή άσηπτο χειρισμό.
3. Μετά την έκθεση σε σωματικά υγρά του ασθενή.
4. Μετά την επαφή με τον ασθενή.
5. Μετά την επαφή με το άμεσο άψυχο περιβάλλον του ασθενή.

Οι επισκέπτες θα πρέπει να καθαρίζουν τα χέρια τους κάθε φορά που μπαίνουν ή βγαίνουν από το δωμάτιο του νοσηλευομένου. Οι επισκέπτες και οι νοσηλευόμενοι δε πρέπει να αγγίζουν τις ενδοφλέβιες γραμμές ή άλλα όργανα που χρησιμοποιούνται για την παροχή θεραπείας σ’ έναν ασθενή.

Οι νοσηλευόμενοι θα πρέπει να έχουν καλή προσωπική υγιεινή. Αυτό περιλαμβάνει τον καθαρισμό των χεριών τους:

• Πριν και μετά την κατανάλωση τροφής.
• Μετά τη χρήση της τουαλέτας.
• Μετά την αλλαγή της πάνας σε νεογνό.
• Σε φτέρνισμα, βήχα ή αποσυμφόρηση της μύτης.

Ορισμένες φορές μπορεί το νοσοκομειακό προσωπικό να είναι πολύ απασχολημένο και οι νοσηλευόμενοι να αναρωτιούνται εάν ο γιατρός τους, ο νοσοκόμος ή άλλος χορηγός υπηρεσιών υγείας έπλυναν τα χέρια τους πριν τους αγγίξουν και μετά. Εάν έχουν οποιαδήποτε αμφιβολία, είναι μέρος του ρόλου τους στον αγώνα κατά των λοιμώξεων να υπενθυμίζουν αυτή τη σημαντική διαδικασία.

Κατά το πλύσιμο των χεριών, ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται να δίνεται σε εκείνες τις περιοχές των χεριών που παραλείπονται πιο συχνά (βλ. Πίνακα 1). Πρέπει να τονίσουμε ότι για το πλύσιμο των χεριών δεν απαιτούνται πολύς χρόνος και προσπάθεια, όμως το όφελος που μας προσφέρει η υιοθέτηση αυτής της απλής συνήθειας μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην προστασία της υγείας των ασθενών με την πρόληψη των νοσοκομειακών λοιμώξεων.

Με τον τίτλο «Καθαρίστε τα χέρια σας - Σώστε ζωές» ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ξεκινήσει μια παγκόσμια εκστρατεία για να καταδείξει την αξία και την αναγκαιότητα για... καθαρά χέρια.