Νέος κορωνοϊός (Sars-CoV-2) και παιδιά

Ως ανθρωπότητα δοκιμαζόμαστε από την εξάπλωση του νέου κορωνοϊού. Tα κρούσματα, αλλά δυστυχώς και oι θάνατοι από την νόσο Covid 19, αυξάνονται  καθημερινά σε πολλές χώρες του πλανήτη, γεγονός που προκαλεί παγκόσμια ανησυχία. Ακολουθούν χρήσιμες πληροφορίες για το θέμα αυτό στα παιδιά.

Γράφει η
Χαρά Ασημάκη
Παιδίατρος – Λοιμωξιολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Παίδων ΜΗΤΕΡΑ

Είναι τα παιδιά περισσότερο ευάλωτα στον ιό;

Τα παιδιά δε φαίνεται να είναι πιο ευαίσθητα στον ιό. Αντιθέτως, οι περισσότερες επιβεβαιωμένες περιπτώσεις της νόσου αφορούν ενήλικες. Έχουν αναφερθεί περιπτώσεις νόσησης παιδιών, ακόμα και μικρής ηλικίας, αλλά σε πολύ μικρότερα ποσοστά συγκριτικά με τους μεγάλους. Παιδιά <20 ετών νοσούν σπάνια (περίπου 2%) και δεν καταγράφονται θάνατοι παιδιών  <10 ετών.

Διαφέρει η κλινική εικόνα της λοίμωξης συγκριτικά  με τους ενήλικες;

Τα επιδημιολογικά δεδομένα,  που προέρχονται από μελέτες παρατήρησης στην Κίνα, δείχνουν ότι η λοίμωξη στα παιδιά εκδηλώνεται με συμπτώματα κοινού κρυολογήματος, όπως πυρετός, καταρροή, βήχας, φαρυγγαλγία. Συμπτώματα από το γαστρεντερικό όπως έμετοι και διαρροϊκές κενώσεις, έχουν αναφερθεί σε ελάχιστα παιδιά. Φαίνεται, λοιπόν, ότι τα παιδιά παρουσιάζουν ήπια συμπτώματα, και σοβαρές επιπλοκές είναι εξαιρετικά ασυνήθεις.  Παιδιά με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα ίσως να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο μιας πιο σοβαρής λοίμωξης.

Παρόλο που τα παιδιά δεν νοσούν συχνά, συμβάλλουν στη μετάδοση και κυκλοφορία του ιού στην κοινότητα;

Παρατεταμένη ανίχνευση του ιού έχει αναφερθεί σε δείγματα του αναπνευστικού συστήματος (μέχρι και 22 ημέρες) και σε δείγματα κοπράνων, τουλάχιστον 30 μέρες μετά την έναρξη της νόσου. Αυτό σημαίνει ότι τα παιδιά, παρόλο που νοσούν ήπια ή περνούν υποκλινικά τη νόσο, μπορούν να μεταδώσουν τη λοίμωξη σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που κινδυνεύουν από σοβαρές επιπλοκές.

Πώς μπορούμε να προφυλάξουμε την οικογένειά μας από τον κορωνοϊό;

Δεδομένου ότι δεν υπάρχει προς το παρόν αποτελεσματική ειδική θεραπεία της νόσου ή εμβόλιο για την πρόληψή της, οι γονείς θα πρέπει να ενθαρρύνουν, αλλά και να εκπαιδεύσουν σωστά τα παιδιά στα μέτρα πρόληψης διασποράς της νόσου.

Μέτρα πρόληψης

1. Συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό τουλάχιστον για 20΄΄, ειδικά μετά την παραμονή σε δημόσιο χώρο. Αν δεν υπάρχει δυνατότητα για πλύσιμο των χεριών, συστήνεται απολύμανση με αλκοολούχο αντισηπτικό με περιεκτικότητα τουλάχιστον 60% σε οινόπνευμα.
2. Αποφεύγουμε να αγγίζουμε το στόμα, τα μάτια και τη μύτη μας.
3. Αποφεύγουμε τη στενή επαφή (<1μ.) με άτομα που βήχουν ή φτερνίζονται σε κλειστούς χώρους. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για άτομα υψηλού κινδύνου.
4. Αποφεύγουμε τα ταξίδια στο εξωτερικό, αλλά και το εσωτερικό αν δεν είναι απολύτως απαραίτητα.
5. Καλύπτουμε το βήχα και το φτέρνισμα με καθαρό χαρτομάντηλο το οποίο απορρίπτουμε αμέσως, ή ελλείψει αυτού, με το εσωτερικό του αγκώνα μας. Απολυμαίνουμε κατόπιν αμέσως τα χέρια μας.
6. Απολυμαίνουμε καθημερινά επιφάνειες όπως πόμολα, διακόπτες, πληκτρολόγια, κινητά, τραπέζια, νεροχύτες.
7. Αν παρουσιάζουμε συμπτώματα μένουμε στο σπίτι. Προσέχουμε ιδιαίτερα την επαφή μας με τους παππούδες και τις γιαγιάδες μας. Αν χρειαστεί να μετακινηθούμε, φοράμε απλή χειρουργική μάσκα. Άτομα που είναι υγιή δε χρειάζεται να φορούν μάσκα, εκτός και αν έρχονται σε επαφή ή φροντίζουν ασθενείς.
8. Αν εσείς, με ή χωρίς το παιδί σας, έχετε ταξιδέψει σε περιοχές όπου αναφέρθηκαν περιστατικά λοίμωξης ή αν ήρθατε σε άμεση επαφή με άτομα που είναι ύποπτα ή επιβεβαιωμένα κρούσματα, ή αν παρουσιάζετε πυρετό αιφνίδιας έναρξης συνοδευόμενο από βήχα, πληροφορείστε άμεσα τον προσωπικό σας παιδίατρο τηλεφωνικά ή απευθυνθείτε στον ΕΟΔΥ και παραμείνετε στο σπίτι σας σε εθελοντική απομόνωση.  Μην μεταφέρετε το παιδί σας στο νοσοκομείο για απλά συμπτώματα. Το νοσοκομείο θα πρέπει να αντιμετωπίσει ασθενείς που κινδυνεύουν και πάσχουν σοβαρά.
9. Τα σχολεία έχουν κλείσει προκειμένου να αποφευχθεί η εξάπλωση του ιού στην κοινότητα. Για να το επιτύχουμε όμως αυτό θα πρέπει να ενθαρρύνουμε τα παιδιά μας να αποφύγουν και οποιαδήποτε άλλη ομαδική συνάθροιση σε κλειστούς χώρους, όπως σε σπίτια, γυμναστήρια, παιδότοπους, καφετέριες. Προτιμείστε να περάσετε δημιουργικό χρόνο στο σπίτι και να κάνετε μια βόλτα στο πάρκο ή την εξοχή.

Πώς μιλάμε στα παιδιά μας για τον νέο κορωνοϊό;

Τα παιδιά γνωρίζουν κάποια πράγματα για τον κορωνοϊό καθώς παρακολουθούν τηλεόραση, παρατηρούν ότι λαμβάνονται μέτρα υγιεινής στο σχολείο και στο σπίτι, με αποκορύφωμα το κλείσιμο των σχολείων τους και τους περιορισμούς στην καθημερινότητά τους. Αντιλαμβάνονται ότι συμβαίνει  κάτι ασυνήθιστο και απειλητικό και για το λόγο αυτό μπορεί να βιώνουν άγχος. Πώς πρέπει οι γονείς να χειριστούν τη δύσκολη αυτή κατάσταση;

1. Ενημερωθείτε πρώτα εσείς από σωστές επιστημονικές πηγές για τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος
2. Ρωτήστε τα τι έχουν ακούσει. Αυτό θα σας δώσει την ευκαιρία στα παιδιά να μιλήσουν για τους φόβους τους. Απαντήσετε σε όλα τα ερωτήματα τους και ηρεμήστε τα δίνοντας τους πραγματικές πληροφορίες που θα διαλύσουν διαστρεβλωμένες αντιλήψεις σχετικά με το θέμα.
3. Χρησιμοποιείστε απλά και κατανοητά λόγια ανάλογα με την ηλικία τους και απαντήστε μόνο σε ότι σας ρωτούν χωρίς να υπεισέρχεστε σε λεπτομέρειες.
4. Ενθαρρύνετε την έκφραση των συναισθημάτων τους και επιβεβαιώστε τα ότι είναι φυσιολογικό να έχουν ποικίλα και διαφορετικά συναισθήματα.
5. Διαβεβαιώστε τα ότι δεν κινδυνεύουν τα ίδια ούτε εσείς. Ανάλογα με την ηλικία τους, δώστε τους να καταλάβουν ότι είναι ασφαλή και ότι η πολιτεία λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα. Ησυχάστε τα λέγοντας ότι προσέχετε πάρα πολύ τον εαυτό σας.
6. Προσπαθείστε να μην τους μεταφέρετε τους δικούς σας φόβους και ανησυχίες.
7. Κλείστε την τηλεόραση που μεταφέρει με δραματικό τρόπο τα γεγονότα στο σπίτι σας και περάστε χρόνο μαζί τους παίζοντας και διασκεδάζοντας.
8. Διατηρείστε μια σταθερή ρουτίνα και προβλεψιμότητα στην καθημερινότητά τους.
9. Δώστε μια αισιόδοξη προοπτική της συνέχειας τονίζοντας ότι η κατάσταση είναι προσωρινή και ότι όλα θα αποκτήσουν την κανονικότητά τους.
10. Γίνετε παράδειγμα προς μίμηση σε θέματα συμπεριφοράς (έξοδοι, κοινωνικές επαφές) και υγιεινής. Εξηγείστε τους ότι προστατεύοντας τους εαυτούς τους και τους άλλους συμβάλλουν με τον τρόπο τους στην μάχη κατά του ιού. Είναι μια καλή ευκαιρία να τους εμφυσήσετε την αρετή της ατομικής ευθύνης και το σεβασμό απέναντι στο συνάνθρωπο.

Πρόκειται για μια πρωτόγνωρη κατάσταση και παρόλο που φαίνεται να απειλεί περισσότερο ηλικιωμένους και ανθρώπους με υποκείμενα νοσήματα, δεν παύει να προκαλεί ανησυχία στους γονείς.